Muzeum XXI wieku – w poszukiwaniu przestrzeni integracji obrazu i słowa
DOI:
https://doi.org/10.26485/AI/2022/24/10Słowa kluczowe:
muzeum, wystawa, tekst, odbiorca, przeżycie estetyczneAbstrakt
Współczesne muzea to instytucje, w których słowo „integracja” odmieniane jest na różnorodne sposoby, a jej idea realizowana jest poprzez wielorakie inicjatywy wystawiennicze i edukacyjne. Mnogość narzędzi, rozwiązań i koncepcji kuratorskich związanych z prezentacją sztuki – zarówno dawnej jak i współczesnej – prowadzić może tym samym do pytania: czy dzisiejsze muzeum to przestrzeń, która pozwala odbiorcy na pełny, samodzielny i nieograniczonego żadnymi barierami kontakt z dziełem, czy raczej miejsce, które rozprasza i dezintegruje jego doświadczenie i przeżycie estetyczne. Ten wieloaspektowy problem omówiony został przede wszystkim w kontekście komunikatów językowych towarzyszących prezentowanym w muzeum obiektom i ekspozycjom. Poprzez analizę wyników badań prowadzonych z publicznością Muzeum Miasta Łodzi szczegółowej charakterystyce zostały poddane różne strategie konstruowania tekstów dostępnych na muzealnych ekspozycjach, wraz z oceną ich przystawalności do preferencji i potrzeb współczesnego odbiorcy
Bibliografia
Borusiewicz Mirosław (2012), Nauka czy rozrywka? Nowa muzeologia w europejskich definicjach muzeum, Warszawa-Kraków: Universitas – Muzeum Pałac w Wilanowie.
Borusiewicz Mirosław (2020), Semiotyka w muzeum. Rola i znaczenie języka w pragmatyce muzealnej, Warszawa: NIMOZ – Muzeum Pałac w Wilanowie.
Bugajewska Hanna (2022), Wystawy i katalogi wystaw muzealnych jako źródło informacji w muzeum, “Roczniki Biblioteczne” vol. 65, pp. 271-291.
Chowaniec Roksana (2013), Rozwój edukacji muzealnej. Od wystawiania przedmiotów na agorach i forach po hologramy i kody QR, in: Edukacja muzealna. Konteksty teoretyczne i praktyczne, eds. Urszula Wróblewska, Karolina Radłowska, Białystok: Muzeum Podlaskie w Białymstoku, pp. 15-28.
Coxall Helen, Museum text as mediated message, in: The Educational Role of the Museum, ed. Eilean Hooper-Greenhill, London: Routledge, pp.196-199.
Ferrance Eileen. (2000), Themes in education: Action Research, Providence: Brown University. Available at: https://repository.library.brown.edu/studio/item/bdr:qbjs2293/ (Accessed: 15.07.2022).
Gajda Kinga A. (2019), Edukacyjna rola muzeum, Kraków: Nomos.
Guz Marzena (2012), Językowy obraz świata u wybranych przedstawicieli lingwistyki niemieckiej, amerykańskiej i polskiej, Poznań: Rys.
Hooper-Greenhill Eilean (1994), Education, communication and interpretation: towards a critical pedagogy in museum, in: The Educational Role of the Museum, ed. Eilean Hooper-Greenhill, London: Routledge, pp. 28-43.
Hooper-Greenhill Eilean (1994), Museums and their Visitors, London: Routledge.
Hooper-Greenhill Eilean (1996), A new communication model for museums, in: Museum Languages: Objects and Texts, ed. Gaynor Kavanagh, New York: Leicester, pp. 47-62.
Krajewski Marek (2021), Od odbiorcy do uczestnika. Znikający widz i jego współcześni następcy, in: Co z tym odbiorcą? Wokół zagadnienia odbioru sztuki, eds. Monika Kędziora, Witold Nowak, Justyna Ryczek, Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM, pp. 79-91.
Leszkowicz Mateusz (2020), Czytanie informacyjne. Infografiki w procesach poznawczych, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
M. Merleau-Ponty (1996), Oko i umysł. Szkice o malarstwie, transl. Ewa Bieńkowska. Gdańsk: Słowa/ Obraz Terytoria.
McKernan James, (1996), Curriculum Action research. A Handbook of Methods and Resources of the Reflective Practitioner, London: Taylor & Francis Ltd.
Merleau-Ponty Maurice (2001), Fenomenologia percepcji, transl. Małgorzata Kowalska, Jacek Migasiński, Warszawa: Aletheia.
Skutnik Jolanta (2008), Muzeum sztuki współczesnej jako przestrzeń edukacji, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
Sztajerwald Aleksandra, Knapek Anna (2021), Teksty w przestrzeni muzealnej, Rekomendacje dla muzeów dotyczące programu Dostępność Plus, Available at https://nimoz.pl/files//articles/277/Teksty%20w%20przestrzeni%20muzealnej.pdf (Accessed: 15.07.2022).
UN Convention on the Rights of Persons with Disabilities. Available at. https://www.un.org/disabilities/documents/convention/convoptprot-e.pdf (Accessed: 15.07.2022).
Ustawa z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami, Dz.U. 2019 poz. 1696. Available at https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20190001696/U/D20191696Lj.pdf (Accessed: 15.07. 022).
Ustawa z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach, Dz.U. 1997 nr 5 poz. 24. Available at https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19970050024 (Accessed: 15.07.2022).
Vergo Peter (1989), The Reticent Object, in: The New Museology, ed. Peter Vergo, London: Reaktion Books, pp. 48-53.
Żak Justyna (2020), W kręgu muzealnych przedmiotów, Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
