"Chopcula" and her Mysterious World — About Autobiography in the Poetry of Małgorzata Lebda

Authors

  • Weronika Bukowska Uniwersytet Jagielloński, Wydział Polonistyki, Poland

DOI:

https://doi.org/10.26485/ZRL/2022/66.1/24

Keywords:

autobiography; experience; Małgorzata Lebda; memory; Polish poetry

Abstract

The aim of this article is to present the autobiographical character in the poetry of Małgorzata Lebda, whose work is filled with personal experiences and memories, especially those of the poet’s childhood and youth spent in her family village — Żeleźnikowa Wielka. The issue is based on the example of her debut volume — Tropy (2009) and the poetic triptych — Sprawy ziemi (2020), which consists of three earlier poetry volumes published by Lebda: Border of the Forest (2013), Matecznik (2016) and Dreams of the Uckermärkers (2019). Full of autobiographical experiences, Lebda’s poetry turns out to be at the same time a site for playing with memory, with memories and for working through difficult, traumatic experiences. The article also contains an analysis of the construction of the lyrical subject — chopcula — inextricably linked to the space of Lebda's autobiographical place — Żeleźnikowa Wielka. The poet’s hometown also turns out to be a fairy-tale land of the girl’s childhood and youth, but at the same time it has been marked by trauma, which the author tries to work through with the help of memory in her poems. The article also reflects on the poet’s play with memory and her use of memories in her works, as well as on the ‘matters of the forest’ close to her, into which the lyrical subject is introduced by her father.

References

Bettelheim Bruno (1985), Cudowne i pożyteczne — o znaczeniach i wartościach baśni, przeł. D. Danek, t. I i II, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.

Brzoska Wojciech (b.r.), W imię Ojca i Syna i Burzy, Literackie.pl, www.literackie.pl/recenzje.asp?idautora=119&idtekstu=3315&lang=PL [dostęp: 9.06.2023].

Byrska Aleksandra (2016), Praca we krwi (Małgorzata Lebda: „Matecznik”), „ArtPapier” nr 299, www.artpapier.com/index.php?page=artykul&wydanie=302&artykul=5580 [dostęp: 9.06.2023].

Caruth Cathy (1996), Unclaimed Experience. Trauma, Narrative and History, Johns Hopkins University Press, Baltimore.

Czermińska Małgorzata (2020), Miejsca autobiograficzne. O związkach przestrzeni i tożsamości [w:] M. Czermińska, Autobiograficzny trojkąt. Świadectwo, wyznanie, wyzwanie, wyd. II zmienione, TAiWPN Universitas, Kraków.

Gałczyńska Emilia (2018a), Somato/spacjo/grafie — przestrzeń pomiędzy w tworczości Małgorzaty Lebdy, „Białostockie Studia Literaturoznawcze” nr 6.

Gałczyńska Emilia (2018b), Zbliżenia na sny [recenzja], „Mały Format” nr 6, www.malyformat.com/2018/06/zblizenia-na-sny [dostęp: 9.06.2023].

Glosowitz Monika (2019), Maszynerie afektywne. Literackie strategie emancypacji w najnowszej polskiej poezji kobiet, Instytut Badań Literackich PAN, Warszawa.

Godzina Kultury. Małgorzata Lebda — poetka, ktora w proteście przebiegnie od źrodeł do ujścia

Wisły (2021), rozmowę przeprowadziła M. Perchuć-Burzyńska, 29 maja, www.audycje.tokfm.pl/podcast/106672,Malgorzata-Lebda-poetka-ktora-w-protescie-przebiegnie-odzrodel-do-ujscia-Wisly [dostęp: 9.06.2023].

Gusdorf Georges (1979), Warunki i ograniczenia autobiografii, przeł. J. Barczyński „Pamiętnik Literacki” nr 70(1).

Lebda Małgorzata (2009), Tropy, „Zeszyty Poetyckie”, Biblioteka Debiutów, Gniezno.

Lebda Małgorzata (2016), Mowiłem do Was jak do zwierząt. Z Małgorzatą Lebdą rozmawiają Aleksandra Byrska i Piotr Jemioło, „Fragile” nr 2(32).

Lebda Małgorzata (2018a), Ćwiczenia z uważności, rozmowę przeprowadziła A. Budnik, „Kultura u Podstaw”, 9 maja, www.kulturaupodstaw.pl/malgorzata-lebda-cwiczenia-z-uwaznosci [dostęp: 9.06.2023].

Lebda Małgorzata (2018b), Ruchy ku uważności, rozmowę przeprowadził Z. Milewski, „Liry-Dram” nr 19.

Lebda Małgorzata (2020), Sprawy ziemi, Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury, Poznań.

Lejeune Philippe (1975), Pakt autobiograficzny, przeł. A.W. Labuda, „Teksty” nr 5(23).

Lekowska Daria (b.r.), Małgorzata Lebda: poezja doświadczenia życiowego, www.przewodnikpoetycki.amu.edu.pl/encyklopedia/malgorzata-lebda [dostęp: 9.06.2023].

Lekowska Daria (2018), Sprawy ziemi. (Eko)poetyka Małgorzaty Lebdy, „Poznańskie Studia Polonistyczne” nr 33(53).

Małochleb Paulina (2020), Przepływ i cięcie — Małgorzaty Lebdy strategia przetrwania [w:] M. Lebda, Sprawy ziemi, Wydawnictwo Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej i Centrum Animacji Kultury, Poznań.

Mnie się to podoba: o tomiku poezji „Sprawy ziemi” (2020), rozmowę przeprowadziła B. Jewiarz, 25 kwietnia, www.rdc.pl/podcast/mnie-sie-to-podoba-o-tomiku-poezji-sprawy-ziemi [dostęp: 9.06.2023].

Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci (2014), red. M. Saryusz-Wolska, R. Traba, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.

Orliński Marcin (b.r.), Siarka i chłod [recenzja], www.literackie.pl/recenzje.asp?idautora-=119&idtekstu=3316&lang=PL [dostęp: 9.06.2023].

Pokoj Artysty — Małgorzata Lebda (2016), rozmowę przeprowadziła M. Nicińska, 12 kwietnia, www.radiopoznan.fm/audycja/pokOj-artysty/pokoj-artysty-malgorzata-lebda.html [dostęp: 9.06.2023].

Skurtys Jakub (2018), Z krwi siostr naszych. „Sny uckermakerow” Małgorzaty Lebdy, „Inter-. Literatura-Krytyka-Kultura”, www.pismointer.wordpress.com/numery-archiwalne/nr-317-2018/jakub-skurtys-z-krwi-siostr-naszych-sny-uckermarkerow-malgorzaty-lebdy [dostęp: 9.06.2023].

Sołtys-Lewandowska Edyta (2015), „Zabobon omamy święte szczeliny”. Metafizyka w poezji Małgorzaty Lebdy [w:] E. Sołtys-Lewandowska, O „ocalającej nieporządek rzeczy” polskiej poezji metafizycznej i religijnej drugiej połowy XX i początkow XXI wieku, TAiWPN Universitas, Kraków.

Downloads

Published

2023-09-13 — Updated on 2023-09-14

How to Cite

Bukowska, W. (2023). "Chopcula" and her Mysterious World — About Autobiography in the Poetry of Małgorzata Lebda. Zagadnienia Rodzajów Literackich The Problems of Literary Genres, 66(1), 347–358. https://doi.org/10.26485/ZRL/2022/66.1/24