The Chernivtsi School for the Study of Traditional Plots and Images
DOI:
https://doi.org/10.26485/ZRL/2023/66.1/5Keywords:
scientific school; comparative literary studies; traditional plots and images; Chernivtsi TPI School; Anatoliy VolkovAbstract
The article under discussion deals with the issues of formation and development of the Chernivtsi School of studying traditional plots and images in arts (TPI). It determines the significance of TPI as a constituent of comparative literary studies, as well as outlines the basic ideas of the Chernivtsi TPI School (along with Kyiv and Ternopil centers) in terms of modern Ukrainian comparative studies. The article also reconstructs the background of the formation of the Chernivtsi TPI School since the foundation of the Department of World Literature in the University of Chernivtsi. Particular emphasis has been placed on the activities of Mykola Hulia, Roman Volkov, Oleksandr Biletskyi, Olha Hulia, on the final design of the TPI scientific school, and on the leading role of Anatoliy Volkov in its emergence and functioning (through his own works, publications in co-authorship, supervision of PhD theses). In addition, the article draws peculiar attention to scientific periodicals (“Problems of Literary Criticism” and other educational-methodological editions), summarizes the main accomplishments of the Chernivtsi TPI School (presented by the Lexicon of General and Comparative Literary Studies, 2001 and the collective monograph Traditional Plots and Images, 2004), as well as outlines the heredity of contemporary scholastic research of Chernivtsi literary critics with the Chernivtsi TPI School.
References
Abramovyč Semen (1992), Konspekt lekcij zi speckursu “Svitova Faustiana”, Černivec'kyj deržavnyj universytet, Černivci.
Aleksandrova Halyna (2009), Ukrains'ka komparatyvistyka 10–20-ch rokiv XX st. [in:] D. Nalyvajko, T. Denysova, O. Dubinina et al., Nacional'ni varianty literaturnoi komparatyvistyky, Vydavnyčyj dim “Stylos”, Kyiv.
Antofijčuk Volodymyr (2002), Iuda Iskariots'kyj v ukrains'kij literaturi XX st. [in:] Literaturoznavča komparatyvistyka, navčal'nyj posibnyk, ed. R. Hrom"jak, Redakcijno-vydavnyčyj viddil TDPU, Ternopil'.
Antofijčuk Volodymyr (2003), Novyj Zavit v ukrains'kij literaturi XX stolittja, metodyčni vkazivky do speckursu, Černivci.
Antofijčuk Volodymyr, Namcu Anatolij (1998), Problemy tradycii ta novatorstva u svitovij literaturi, navčal'nyj posibnyk, Ruta, Černivci.
Bilec'kyj Oleksandr (1949), “Prometej” Eschila i joho potomky v svitovij literaturi [in:] Eschil. Prometej zakutyj, trans. B. Tena, Mystectvo, Kyiv.
Bohajčuk Mykola (2005), Literatura i mystectvo Bukovyny v imenach: slovnyk-dovidnyk, Bukrek, Černivci.
Bojčenko Oleksandr (1996), Sud nad Sokratom v jevropejs'kij literaturi: funkcionuvannja-tradycijnoi struktury, avtoreferat dysertacii kandydata nauk, Kyiv.
Bojčenko Oleksandr (2004), Naivnyj mudrec' Sokrat: pryklady ambivalentnosti tradycijnoho obrazu [in:] Tradycijni sjužety ta obrazy, ed. A. Volkov, Misto, Černivci.
Bojčenko Oleksandr, Penderec'ka Oksana (1999), Tradycijni obrazy v hlybynnij psycholohii, navčal'nyj posibnyk, Ruta, Černivci.
Brajko Oleksandr (2009), Ukrains'ka komparatyvistyka druhoi polovyny XX — počatku XXI st. [in:] D. Nalyvajko, T. Denysova, O. Dubinina et al., Nacional'ni varianty literaturnoi komparatyvistyky, Vydavnyčyj dim “Stylos”, Kyiv.
Budnyj Vasyl', Il'nyc'kyj Mykola (2008), Porivnjal'ne literaturoznavstvo, Vydavnyčyj dim “Kyjevo-Mohyljans'ka akademija”, Kyiv.
Červins'ka Ol'ha (2001), Receptyvna poetyka. Istoryko-metodolohični ta teoretyčni zasady, Ruta, Černivci.
Červins'ka Ol'ha (2007), Vybrane z istorii černivec'koi literaturoznavčoi kafedry, “Pytannja literaturoznavstva” vol. 73, Prysvjačenyj 60-riččju naukovoi dijal'nosti profesora A.R. Volkova.
Červins'ka Ol'ha (2015), Arhumenty formy, Černivec'kyj nacional'nyj universytet, Černivci.
Červinskaa Ol'ga (1983), Rekomendacii k izučeniu tradicionnyh sužetov i obrazov mirovoj literatury, ed. 3, Vospriâtie obraza Žanny d'Ark russkoj literaturoj, Černovickij gosudarstvennyj universitet, Černovcy.
Červinskaa Ol'ga (1997), Akmeizm v kontekste Serebrânogo veka i tradicii, Alexandru cel Bun, Ruta, Černovcy.
Červinskaa Ol'ga (1999), Puškin, Nabokov, Ahmatova: metamorfizm russkogo liričeskogo romana, Ruta, Černovcy.
Dzyk Roman (2012), Pys'mennyk jak intertekstual'na paradyhma (dosvid francuz'koi recepcii F.M. Dostojevs'koho), avtoreferat dysertacii kandydata nauk, Černivci.
Frančuk Maryna (2013), Tradycijni sjužety v sučasnomu literaturoznavstvi: do problemy terminolohii, “Žytomyrs'ki literaturoznavči studii” vol. 7.
Hrycyk Ljudmyla (2009), Porivnjal'ne literaturoznavstvo v Ukraini: počatkovyj metodolohičnyj etap [in:] D. Nalyvajko, T. Denysova, O. Dubinina et al., Nacional'ni varianty literaturnoi komparatyvistyky, Vydavnyčyj dim “Stylos”, Kyiv.
Izbrannye publikacii A.E. Nâmcu po problemam sravnitel'nogo literaturovedeniâ (2010), “Biblija i kul'tura” vol. 13, Prysvjačeno 60-riččju doktora filolohičnych nauk, professora Anatolija Njamcu.
Kozlyk Ihor (2018), Ukrains'ke literaturoznavstvo v pivvikovij istorii naukovoho žurnalu “Pytannja literaturoznavstva” (statystyčne doslidžennja), “Slovo i Čas” no. 3.
Kurylyk Viktor (2004), Mif pro Edipa: diachronno-typolohične funkcionuvannja tradycijnoi sjužetnoi modeli [in:] Tradycijni sjužety ta obrazy, ed. A. Volkov, Misto, Černivci.
Kyryljuk Oleksandr (2008), R.M. Volkov ta V. Ja. Propp: pytannja priorytetu ta vplyvu nimec'koi fol'klorystyčno-naratolohični tradycii na doslidžennja nymy struktury kazky, “Δόξα / Doksa” vol. 12, Nimec'ka tradycija v filosofii, humanitarystyci ta kul'turi.
Lanovyk Mar"jana (2006), Teorija vidnosnosti chudožn'oho perekladu: literaturoznavči proekcii, Redakcijno-vydavnyčyj viddil TNPU, Ternopil'.
Lanovyk Zorjana (2006), Hermeneutica Sacra, Redakcijno-vydavnyčyj viddil TNPU, Ternopil'.
Leksykon zahal'noho ta porivnjal'noho literaturoznavstva (2001), ed. A. Volkov, O. Bojčenko, I. Zvaryč, P. Rychlo, Zoloti lytavry, Černivci.
“Literaturna komparatyvistyka”, vyp. I (2005a).
“Literaturna komparatyvistyka”, vyp. II (2005b).
“Literaturna komparatyvistyka”, vyp. III, č. I–II (2008).
“Literaturna komparatyvistyka”, vyp. IV, Imaholohičnyj aspekt sučasnoi komparatyvistyky: stratehii
ta paradyhmy, č. I–II (2011).
Literaturoznavča komparatyvistyka (2002), navčal'nyj posibnyk, ed. R. Hrom"jak, Redakcijno-vydavnyčyj viddil TDPU, Ternopil'.
Metodolohii sučasnoi literaturnoi komparatyvistyky (2020), ed. H. Syvačenko, Kyiv.
Nacional'ni varianty literaturnoi komparatyvistyky (2009), Vydavnyčyj dim “Stylos”, Kyiv.
Nalyvajko Dmytro (1998), Očyma Zachodu. Recepcija Ukrainy v Zachidnij Jevropi XI–XVIII st., Osnovy, Kyiv.
Nalyvajko Dmytro (2006), Teorija literatury j komparatyvistyka, Vydavnyčyj dim “Kyjevo-Mohyljans'ka akademija”, Kyiv.
Nalyvajko Dmytro (2007), Komparatyvistyka j istorija literatury, Akta, Charkiv.
Nalyvajko Dmytro (2009a), Introdukcija [in:] D. Nalyvajko, T. Denysova, O. Dubinina et al., Nacional'ni varianty literaturnoi komparatyvistyky, Vydavnyčyj dim “Stylos”, Kyiv.
Nalyvajko Dmytro (2009b), Literaturna komparatyvistyka včora i s'ohodni [in:] Sučasna literaturna komparatyvistyka: stratehii i metody. Antolohija, ed. D. Nalyvajko, Vydavnyčyj dim “Kyjevo-Mohyljans'ka akademija”, Kyiv.
Namcu Anatolij (1981), Rekomendacii k izučeniu tradicionnyh sužetov i obrazov mirovoj literatury, ed. 1, Sovetskaâ dramaturgičeskaâ faustiana, Černovickij gosudarstvennyj universitet, Černovcy.
Namcu Anatolij (1982), Rekomendacii k izučeniu tradicionnyh sužetov i obrazov mirovoj literatury, ed. 2, Sovetskaâ dramaturgičeskaâ faustiana, Černovickij gosudarstvennyj universitet, Černovcy.
Namcu Anatolij (1985), Zakonomernosti pereosmysleniâ tradicionnyh sužetov v literature: sužet o Fauste v russkoj sovremennoj dramaturgii, avtoreferat dissertacii kandidata nauk, Kyiv.
Namcu Anatolij (2002), Obraz Don Žuana u svitovij literaturi: moral'no-psycholohični antynomii povedinkovoho ta aksiolohičnoho kompleksiv [in:] Literaturoznavča komparatyvistyka, navčal'nyj posibnyk, ed. R. Hrom"jak, Redakcijno-vydavnyčyj viddil TDPU, Ternopil'.
Nikorjak Natalija (2011), Žanrova avtentyčnist' kinoscenariju jak specyfičnoi literaturnoi formy (ukrains'kyj dosvid), avtoreferat dysertacii kandydata nauk, Černivci.
Nikorjak Natalija (2015), Ol'ha Petrivna Hulja (1907–1994): naukovec' v umovach ideolohičnoi dyktatury, “Pytannja literaturoznavstva” no. 91.
Nikorjak Natalija, Bojčuk Al'ona (2015), Černetka kafedral'noi istorii (istoriohrafična sproba), peredm. O. Červins'koi, Černivec'kyj nacional'nyj universytet, Černivci.
Ol'ha Červins'ka: materialy do bibliohrafii (2022), eds. A. Herecun, R. Dzyk, K. Kalynyč, N. Nikorjak, A. Sažyna, A. Tyčinina, Černivec'kyj nacional'nyj universytet, Černivci.
Papuša Ihor (2000), Modus orientalis. Indijs'ka literatura v recepcii Ivana Franka, Zbruč, Ternopil'.
Peredmova (2001) [in:] Leksykon zahal'noho ta porivnjal'noho literaturoznavstva, eds. A. Volkov, O. Bojčenko, I. Zvaryč, P. Rychlo, Zoloti lytavry, Černivci.
Popov Jurij (2004), Robinzonada: tradycijna sjužetna model' [in:] Tradycijni sjužety ta obrazy, ed. A. Volkov, Misto, Černivci.
Popov Urij (1988), Robinzonada XX veka ( funkcionirovanie tradicionnoj sužetnoj modeli v evropejskoj literature novejšego vremeni), avtoreferat dissertacii kandidata nauk, Kyiv.
“Pytannja literaturoznavstva” vol. 93, Bibliohrafično-systematyčnyj pokažčyk (1966–2015) (2016), eds. O. Červins'ka, R. Dzyk, O. Matijčuk, N. Nikorjak, A. Sažyna, A. Tyčinina.
“Pytannja literaturoznavstva” vol. 73, Prysvjačenyj 60-riččju naukovoi dijal'nosti profesora A.R. Volkova (2007).
Receptyvna poetyka j aktual'ni stratehii interpretacii tekstu (naukova škola) (2017), biobibliohrafičnyj pokažčyk, eds. R. Dzyk, N. Nikorjak, A. Sažyna, A. Tyčinina, Černivec'kyj nacional'nyj universytet, Černivci.
Rychlo Petro (2004), Lehenda pro nevmyrušče kochannja Tristana ta Izol'dy: TSO seredn'ovičnoi genezy [in:] Tradycijni sjužety ta obrazy, ed. A. Volkov, Misto, Černivci.
Rychlo Petro (2021), Poetyka dialohu. Tvorčist' Paulja Celana jak intertekst, Duch i Litera, Kyiv.
Sažyna Alla (2007), Poetyka ta receptyvno-žanrolohični resursy reklamnoho tekstu, avtoreferat dysertacii kandydata nauk, Ternopil'.
Sučasna literaturna komparatyvistyka: stratehii i metody. Antolohija (2009), Vydavnyčyj dim “Kyjevo-Mohyljans'ka akademija”, Kyiv.
Tradycijni sjužety ta obrazy (2004), ed. A. Volkov, Misto, Černivci.
Volkov Anatolij (1953), Skazki A.S. Puškina v pol'skih pererabotkah A.U. Glinskogo: (Iz istorii russko-pol'skih literaturnyh vzaimootnošenij), avtoreferat dissertacii kandidata nauk, Kyiv.
Volkov Anatolij (1962), Literaturni predky ta naščadky čapekivs'koho “R.U.R."u”: Do istorii literaturnoi temy stvorennja štučnoi ljudyny [in:] Tezy dopovidej V mižvuzivs'koi respublikans'koi slavistyčnoi konferencii, Užhorod.
Volkov Anatolij (1971), K teorii tradicionnyh sužetov [in:] Sravnitel'noe izučenie slavânskih literatur, tezisy dokladov naučnoj konferencii, Moskva.
Volkov Anatolij (1981), Vidy i formy mežnacional'nyh literaturnyh vzaimootnošenij: tipologičeskij aspekt, metodičeskie ukazania, Černovickij gosudarstvennyj universitet, Černovcy.
Volkov Anatolij (2002), Tradycijni sjužety ta obrazy [in:] Literaturoznavča komparatyvistyka, navčal'nyj posibnyk, ed. R. Hrom"jak, Redakcijno-vydavnyčyj viddil TDPU, Ternopil'.
Volkov Anatolij (2004a), Bravyj vojak i joho molodšyj brat: stanovlennja novitn'oho TSO [in:] Tradycijni sjužety ta obrazy, ed. A. Volkov, Misto, Černivci.
Volkov Anatolij (2004b), Velykyj het'man: tradycijnyj obraz ukrains'koi istoryčnoi genezy [in:] Tradycijni sjužety ta obrazy, ed. A. Volkov, Misto, Černivci.
Volkov Anatolij (2004c), Vid Adama do robotiv: TSO stvorennja štučnoi ljudyny [in:] Tradycijni sjužety ta obrazy, ed. A. Volkov, Misto, Černivci.
Volkov Anatolij (2004d), Osnovni pytannja komparatyvistyky [in:] Tradycijni sjužety ta obrazy, ed. A. Volkov, Misto, Černivci.
Volkov Anatolij (2004e), Problema — tradycijnyj motyv — pryjom: časove perenesennja iz teperišn'oho v istoryčne mynule [in:] Tradycijni sjužety ta obrazy, ed. A. Volkov, Misto, Černivci.
Volkov Anatolij (2004f ), Strašnyj rozbijnyk Madej: regional'nyj TSO u slov"jans'kych literaturach [in:] Tradycijni sjužety ta obrazy, ed. A. Volkov, Misto, Černivci.
Volkov Anatolij (2004g), Teorija tradycijnych sjužetiv ta obraziv [in:] Tradycijni sjužety ta obrazy, ed. A. Volkov, Misto, Černivci.
Volkov Anatolij (2004h), TSO i žanrova vyznačenist': poetyka sučasnoho literaturnoho apokryfa [in:] Tradycijni sjužety ta obrazy, ed. A. Volkov, Misto, Černivci.
Volkov Anatolij (2004i), TSO i literaturni typolohični tečii ta naprjamy: tradycijnyj sjužetno-obraznyj material u dramaturhii majakovs'ko-brechtivs'koi tečii [in:] Tradycijni sjužety ta obrazy, ed. A. Volkov, Misto, Černivci.
Volkov Anatolij (2004j), TSO i tvorča indyvidual'nist' pys'mennyka: funkcional'nist' TSO u T.H. Ševčenka [in:] Tradycijni sjužety ta obrazy, ed. A. Volkov, Misto, Černivci.
Volkov Anatolij (2004k), Formy mižliteraturnych vzajemozv"jazkiv [in:] Tradycijni sjužety ta obrazy, ed. A. Volkov, Misto, Černivci.
Volkov Anatolij Romanovyč (Psevdo: A. Byrjučnyj, R. Ižakevyč, R. Sivers'kyj): bibliohrafičnyj pokažčyk (2007), ed. L. Volkova, “Pytannja literaturoznavstva” vol. 73, Prysvjačenyj 60-riččju naukovoi dijal'nosti profesora A.R. Volkova.
Volkov Anatolij, Bohajčuk Mykola (1995), “Mazepa v Moldovi” Heorhe Asaki: (Epizod ukrains'ko-rumuns'kych literaturnych vzajemyn) [in:] Materialy III Mižnarodnoi istorykokrajeznavčoi naukovoi konferencii, prysvjačenoi 120-riččju zasnuvannja Černivec'koho universytetu, Černivci.
Volkov Anatolij, Gorbačevskaa Irina (1985), Rannie etapy ( fol'klornyj i istoriko-legendarnyj) stanovleniâ tradicionnogo sužeta o korole Arture [in:] Zapadnoevropejskaâ srednevekovaâ slovesnost', ed. L. Andreev, Izdatel'stvo MGU, Moskva.
Volkov Anatolij, Mel'nyk V"jačeslav, Bojčenko Oleksandr (1995), Sud nad Sokratom v literaturi [in:] Materialy naukovoi konferencii vykladačiv, spivrobitnykiv ta studentiv, prysvjačenoi 120-riččju z dnja zasnuvannja Černivec'koho universytetu, vol. I, part. 1, Černivci.
Volkov Anatolij, Missa O. (1990), Metatemna tradycija u M. Bulhakova ta V. Brjusova: na materiali romaniv “Majster i Marharyta”, “Vohnenyj anhel” [in:] P"jatdesjat rokiv vozz"jednannja Pivničnoi Bukovyny z Ukrains'koju RSR, tezy dopovidej respublikans'koi naukovoi konferencii, Černivci.
Volkov Anatolij, Namcu Anatolij (1977), Drama A. V. Lunačarskogo “Faust i gorod” — revolucionnoe pereosmyslenie tradicii, “Voprosy russkoj literatury” vol. 2(30).
Volkov Anatolij, Popov Jurij (1994), Ivan Mazepa v francuz'kij literaturnij tradycii [in:] I Mižnarodna konferencija: Mova, kul'tura ta filosofija Francii. Dosvid vyščoi školy Ukrainy ta inšych krain SND, tezy dopovidej, Dnipropetrovs'k.
Volkov Anatolij, Popov Urij (1987), Russkie robinzonady XIX veka, “Voprosy russkoj literatury” vol. 2(50).
Volkov Anatolij, Popov Urij (1993), Recepciâ “Robinzona Kruzo” D. Defo v russkoj literature, “Pytannja literaturoznavstva” vol. 1.
Volkov Anatolij, Solovej Eleonora (1966), Dve tragedii ob Atlantide (k voprosu o tradicionnyh sužetah), tezy dopovidej XXII naukovoi sesii Černivec'koho universytetu, Černivci.
Volkov Anatolij, Zvarič Igor' (1988), Sužet ob Atlantide v evropejskih literaturah XX v.: (K voprosu o variativnosti tradicionnyh sužetov) [in:] Problemy antičnoj kul'tury, tezisy dokladov naučnoj konferencii, Simferopol'.
Volkov Anatolij, Zvarič Igor' (1990), Fol'klor kak komunikativnaâ sistema: (K voprosu o variativnosti) [in:] Jevropejs'kyj sympozium: Fol'klor i sučasnyj svit, tezy dopovidej, Kyiv.
Volkov Anatolij, Zvaryč Ihor (1997), Stanovlennja tradycii i variantnist', “Naukovyj visnyk Černivec'koho universytetu” vol. 13, Slov"jans'ka filolohija.
Volkov Roman (1924), Skazka. Razyskaniâ po sužetosloženiu narodnoj skazki. T. 1: Skazka velikorusskaâ, ukrainskaâ i belorusskaâ, Gosudarstvennoe izdatel'stvo Ukrainy, Odessa.
Volkov Roman, Solovej Eleonora (2005), Dvi slov"jans'ki trahedii pro Atlantydu, “Literaturna komparatyvistyka” vol. 2.
Zvarič Igor' (1991), Problema variativnosti v iskusstve slova, avtoreferat dissertacii kandidata nauk, Kyiv.
