Reshoring jako sposób ograniczania zakłóceń równowagi w globalnych łańcuchach dostaw

Abstrakt

Przedmiot badań: Podejście, jakie rozpowszechniano w latach największego rozwoju globalizacji, że świat stał się płaski, a państwowe granice pod względem produkcji oraz zaopatrzenia nie mają znaczenia, jest nieaktualne. Implikują to zdarzenia, jakich obecnie doświadczamy (np. wojny handlowe, działania zbrojne w Ukrainie, pandemia COVID-19). Coraz częściej można przekonać się, iż perspektywa globalizacji pozostaje niezdefiniowana głównie z uwagi na zakłócenia i problemy, jakich doświadczają globalne łańcuchy dostaw. To one obecnie stanowią impuls do redefinicji strategii realizowanych przez przedsiębiorstwa, związanych między innymi z delokalizacją działalności, głównie produkcyjnej. W tym miejscu powstaje pytanie, czy zjawisko reshoringu i związane z nim inwestycje przybiera na sile oraz które kraje mogą liczyć na tzw. powroty rodzimych korporacji.

Cel badawczy: Celem artykułu jest przedstawienie zjawiska reshoringu oraz próba odpowiedzi na pytanie, czy zakłócenia, które wywierają presję na globalne łańcuchy dostaw, implikują jego rozwój.

Metoda badawcza: Zastosowane metody badawcze obejmują między innymi przegląd i analizę dostępnej literatury oraz danych zastanych pochodzących z raportów, a także informacji uzyskanych z badania własnego przeprowadzonego wśród menadżerów przedsiębiorstw z kapitałem zagranicznym, prowadzących działalność w Polsce, z wykorzystaniem narzędzia wywiadu pogłębionego.1

Wyniki: Pandemia COVID-19 czy wojna handlowa między USA a Chinami uświadomiły liderom łańcuchów dostaw słabości ich zglobalizowanych łańcuchów i zakwestionowały logikę outsourcingu/ offshoringu oraz skoncentrowanych i współzależnych sieci łańcuchów. To, czego możemy spodziewać się w ramach działań podejmowanych przez przedsiębiorstwa, to z pewnością dywersyfikacja źródeł pozyskiwania komponentów/produktów z rynków lokalnych/macierzystych (reshoring) lub krajów sąsiednich (nearshoring) ulokowanych bliżej zakładów produkcyjnych. Analiza danych oraz przeprowadzone rozważania, dotyczące delokalizacji działalności gospodarczej w ramach reshoringu pokazują, iż największe zainteresowanie reshoringiem wykazują korporacje ze Stanów Zjednoczonych (83% badanych firm), natomiast z krajów europejskich rozważają lub wdrażają nearshoring. Biorąc pod uwagę regiony świata, najwięcej projektów reshoringu dotyczy Azji, głównie Chin.