Problematyka wygaśnięcia mandatu ławnika sądów powszechnych oraz jego odwołania

Abstrakt

Przedmiot badań: Przedmiotem badań w niniejszym opracowaniu są praktyczne i teoretyczne problemy związane z procedurą wygaśnięcia mandatu ławnika oraz jego odwołania. W szczególności skupiono się na obligatoryjnych i fakultatywnych przesłankach odwołania ławnika i wygaśnięcia jego mandatu, podmiotach uczestniczących w tej procedurze oraz konsekwencjach wszczęcia procedury odwoławczej. Analizie poddano przede wszystkim ustawową regulację, wynikającą z ustawy prawo o ustroju sądów powszechnych, przy czym odniesiono ją również do innych przepisów prawa, w szczególności regulacji postępowania karnego.

Cel badawczy: Celem badawczym jest naświetlenie luk prawnych dotyczących omawianego zagadnienia oraz praktycznych problemów z tego wynikających i ich konsekwencji. W odniesieniu do pojawiających się problemów praktycznych przedstawiono również opcje ich rozwiązania. Dodatkowo autor stawia sobie za cel sformułowanie postulatów de lege ferenda, które pozwoliłyby na lepsze wypełnienie norm prawnych oraz umocniły sytuację ławników.

Metoda badawcza: W tekście wykorzystano przede wszystkim metodę teoretycznoprawną oraz dogmatycznoprawną. Skupiono się na analizie unormowań prawnych omawianej instytucji, a także orzecznictwa (sądów powszechnych, administracyjnych oraz Sądu Najwyższego) i poglądów przedstawicieli doktryny prawa karnego procesowego.

Wyniki: Regulacja omawianego zagadnienia jest pod wieloma względami wadliwa. Występują liczne nielogiczności i niespójności przepisów, szczególnie w zestawieniu z formalnie równorzędną orzeczniczo pozycją sędziów zawodowych i sędziów społecznych. Ponadto pewne kwestie są również dwuznaczne i mogą być wykładane w odmienny sposób, co utrudnia wykonanie ustawowych dyspozycji, szczególnie w zakresie wyłonienia podmiotów odpowiedzialnych za poszczególne czynności procedury odwoławczej, tj. zwierzchnika ławnika.