The Liszyno dune in the Vistula valley (east of Płock)
DOI:
https://doi.org/10.26485/BP/1986/31/14Keywords:
fossil soil horizons, aeolian processes, Late Vistulian, Płock BasinAbstract
In the dune at Liszyno, developed in the edge zone of the present-day terrace lying above the Vistula flood plain, in the eastern part of the Płock Basin (Central Poland), three horizons of fossil soils have been distinguished. Basing on radiocarbon dating of charcoal contained in these horizons and on morphological and chemical analyses of the soils the authors have determined the time of their formation: soil 1 - between the Allerød and Younger Dryas, soil 2 - between the pre-Boreal and the Boreal period, soil 3 -the sub-Boreal period. The initial dune was formed in the Older Dryas. The direct cause which initiated aeolian processes was the incision of the Vistula channel into the valley bottom, constituting the present day terrace lying above the flood plain, and the lowering of the ground water level. On the base of a textural analysis of deposits which have formed the aeolian sand series and the soil horizons an attempt was made of reconstruction of the morphodynamic processes which have formed the investigated dune.
References
Baraniecka, M. D., Makowska, A., Mojski, J. E., Nowak, J., Sarnacka, Z., Skompski, S., 1978 - Stratygrafia osadów czwartorzędowych Niziny Mazowieckiej oraz jej południowego i zachodniego obrzeżenia (summary: Stratigraphy of the Quaternary of Mazovian Lowland and of its southern and western peripheries). Biul. Inst. Geol., 306.
Dylikowa, A., 1969 - Problematyka wydm śródlądowych w Polsce w świetle badań strukturalnych (summary: Problematics of inland dunes in Poland in the light of structural examination). Prace Geogr. Inst. Geogr. PAN, 75.
Folk, R. L., Ward, W., 1957 - Brazos River bar: A study in the significance of grain size parameters. Jour. Sed. Petrol., 27.
Konecka-Betley, K., 1977 - Soils of dune areas of Central Poland in Late Glacial and Holocene. Folia Quaternaria, 49.
Konecka-Betley, K., 1982 - Gleby kopalne i reliktowe wydm okolic Warszawy (summary: Fossil and relict soils in dunes of the Warsaw environs). Roczn. Glebozn., 33.
Krygowski, B., 1964 - Graniformametria mechaniczna - zastosowanie, teoria (Zfs.: Die mechanische Graniformametrie - Theorie und Anwendung). Pozn. Tow. Przyj. Nauk, 2.
Manikowska, B., 1977 - The development of the soil cover in the late Pleistocene and the Holocene in the light of fossil soils from dunes in Central Poland. Quaestiones Geographicae, 4.
Manikowska, B., 1982 - Gleby kopalne w wydmach Polski Środkowej (summary: Fossil soils in dunes of Central Poland). Roczn. Glebozn., 33.
Morawski, J., 1965 - Spostrzeżenia nad odpornością i typem granatów w piaskach różnych środowisk sedymentacyjnych (Zfs.: Beobachtungen über die Widerstandsfähigkeit und die Granttypen in Sanden verschiedner Sedimentationsmileu's). Ann. Univ. M. Curie-Skłodowska, 20.
Mycielska-Dowgiałło, E., 1980 - Wstęp do sedymentologii, dla geografów (Introduction to sedimentology, for geographers). W.S.P. Kielce.
Racinowski, R., Rzechowski, J., 1969 - Minerały ciężkie w glinach zwałowych Polski Środkowej (summary: Heavy minerals in boulder clays of Central Poland). Kwart. Geol., 13.
Rotnicki, K., 1970 - Główne problemy wydm śródlądowych w Polsce w świetle badań wydmy w Węglewicach (summary: Main problems of inland dunes in Poland on investigations of the dune of Węglewice). Prace Kom. Geogr.-Geol. Pozn. Tow. Przyj. Nauk, 11.
Schild, R., 1969 - Uwagi o stratygrafii archeologicznej wydm śródlądowych (summary: On the archaeological stratigraphy of the inland dunes). Prace Geogr. Inst. Geogr. PAN, 75.
Schild, R., 1977 - Chronostratigraphie et environment du Paleolhthique final en Pologne. Bull. C.N.R.S.
Schild, R., 1982 - Stratygrafia archeologiczna wydm śródlądowych widziana z Mazowsza (summary: The archaeological stratigraphy of the inland dunes as seen from the Masovia). Roczn. Glebozn., 33.
Skompski, S., 1969 - Stratygrafia osadów czwartorzędowych wschodniej części Kotliny Płockiej (summary: Stratigraphy of Quaternary deposits of the Eastern Part of the Płock Depression). Biul. Inst. Geol., 220.
Stankowski, W., 1963a - Rzeźba eoliczna Polski północno-zachodniej na podstawie wybranych obszarów (summary: Eolian relief of North-West Poland on the ground of chosen regions). Prace Kom. Geogr.-Geol. Pozn. Tow. Przyj. Nauk, 4.
Stankowski, W., 1963b - Deflation relief of the western part of the Warta-Noteć interfluve. Report VIth Internat. Congress on Quaternary, Warsaw 1961, vol. III.
Turnau-Morawska, M., 1955 - Znaczenie analizy minerałów ciężkich w rozwiązywaniu zagadnień geologicznych (Significance of heavy minerals analysis in the solution of geological problems) Acta Geol. Polonica, 5.
Urbaniak-Biernacka, U., 1976 - Badania wydm Środkowej Polski z wykorzystaniem metod statystycznych (summary: Investigations of dunes in Central Poland with use of statistical methods). Prace naukowe, Geodezja, 17, Politechnika Warszawska.
