Electoral polls and the formation of political preferences. The question of the justification for stricter regulation
DOI:
https://doi.org/10.26485/SW/2022/34/4Keywords:
free election standards, the social context of electoral decisions, electoral impact of opinion polls, legal regulation of opinion pollsAbstract
The exercise of the active electoral right concerns the individual directly, but is embedded in a social context. The influence of public opinion on the individual voter is unavoidable. Published opinion polls on preferences nationwide are an important means of this influence. It would not be appropriate to have a situation in which it is mainly the polls that determine the results of elections. The subject of this article is the role of pre-election polls in an election campaign and the ways in which they affect election results. It refers to the more important, not necessarily in one direction, effects of polls influencing the electorate. In this paper also consideres the relevantness of more detailed legal regulation of opinion polls during an election campaign.
References
Cialdini Robert. 2012. Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka, tłum. B. Wojciszke. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Domańska Aldona, Wrzalik Magdalena. 2021. Przejawy zasady nie(uczciwości) wyborów na przykładzie wyborów prezydenckich 2020 r. W Dylematy polskiego prawa wyborczego (105–122). Red. J. Ciapała, A. Pyrzyńska. Warszawa: C.H. Beck.
Domański Henryk. 2019. Wpływ sondaży na wyniki wyborów parlamentarnych. Warszawa: Fundacja im. Stefana Batorego.
Garlicki Lech. 2020. „Europejski standard rzetelności wyborów”. Przegląd Konstytucyjny 4.
Kowalik Janina. 2016. Sondaże wyborcze: odwzorowanie czy kształtowanie preferencji elektoratu. W Niedemokratyczne wymiary demokratycznych wyborów (44–64). Red. J. Szymanek. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
Kryszeń Grzegorz. 2007. Standardy prawne wolnych wyborów parlamentarnych, Białystok. Temida 2.
Raciborski Jacek. 2012. Instytucjonalne uwarunkowania zachowań wyborczych. Seria Wykłady im. Prof. Dr. Wacława Komarnickiego. Toruń: Centrum Studiów Wyborczych. Wydział Prawa i Administracji. Uniwersytet Mikołaja Kopernika, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa „Dom Organizatora”.
Rakowska-Trela Anna. 2015. Kampania wyborcza w regulacji prawnej i w praktyce. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Sobczak Jacek. 2016. Wolność słowa w kampaniach wyborczych. Seria Wykłady im. Prof. Dr. Wacława Komarnickiego. Toruń: Uniwersytet Mikołaja Kopernika.
Sokala Andrzej, Michalak Bartłomiej, Uziębło Piotr (red.). 2013. Leksykon prawa wyborczego i referendalnego oraz systemów wyborczych. Warszawa: Wolters Kluwer.
Sułek Antoni. 2001. Sondaż Polski. Przygarść rozpraw o badaniach ankietowych. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.
Szacki Jerzy. 2009. Historia socjologii. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN.
Wojtun Przemysław. 2013. Sondaż przedwyborczy jako instrument rywalizacji politycznej. W Wybory 2011. Organizacja, przebieg, efekty (245–261). Red. M. Jeziński, A. Seklecka, W. Peszyński, W. Szewczak. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Žák Krzyžanková Katarzyna. 2020. „Prawna regulacja kampanii wyborczych w Republice Czeskiej”. Studia Wyborcze 30, DOI: https://doi.org/10.26485/SW/2020/30/4
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. 1997 nr 78 poz. 483 ze zm.).
Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (Dz.U. 1993 nr 61 poz. 284).
Ustawa z dnia 28 maja 1993 r. Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. 1993 nr 45 poz. 205 ze zm.).
Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (t.j. Dz.U. 2022 poz. 1277).
Kodeks dobrej praktyki w sprawach wyborczych. Wytyczne i raport wyjaśniający przyjęty przez Komisję Wenecką na 52. Sesji (Wenecja, 18–19 października 2002 r.). https://bisnetus.wordpress.com/biblioteka/akty-ustrojowe/kodeks-dobrej-praktyki-komisji-weneckiej/kodeksdobrej-praktyki-w-sprawach-wyborczych-calosc/ (dostęp 22.06.2022).
Przewodnik ESOMAR/WAPOR – sondaże opinii publicznej i publikowanie wyników badań Pkt 3.3.2. Szczegółowe wymogi dotyczące publikowanych sondaży opinii publicznej. https://www.ofbor.pl/public/File/OFBOR_ESOMAR-WAPOR%20Guide_PL11_08_01.pdf (dostęp 22.06.2022).
