Poziom optymizmu inwestorów indywidualnych i analityków giełdowych
DOI:
https://doi.org/10.26485/SPE/2024/130/7Słowa kluczowe:
optymizm, inwestorzy indywidualni, analitycy giełdowi, LOT-R, SOPAbstrakt
Przedmiot badań: Badania z zakresu finansów behawioralnych udowodniły, że uczestnicy rynków ulegają błędom i inklinacjom psychologicznym. (dotyczącym sfery poznawczej, czyli opinii i postaw, oraz dotyczącym sfery motywacyjnej, czyli preferencji). Wśród najczęściej opisywanych w literaturze inklinacji behawioralnych w sferze opinii należy wymienić przede wszystkim: heurystyki: dostępności, zakotwiczenia, afektu, reprezentatywności oraz błędy emocjonalne pewność siebie, złudzenie kontroli, optymizm. Autorzy w swojej pracy skupią się na występowaniu optymizmu wśród uczestników rynku kapitałowego.
Cel badawczy: Głównym celem niniejszego badania była ocena poziomu i rozkładu optymizmu wśród inwestorów indywidualnych i analityków giełdowych oraz analiza występowania rozbieżności między poziomem optymizmu inwestorów indywidualnych i analityków giełdowych.
Metoda badawcza: Badanie zostało przeprowadzone w dwóch etapach. Pierwsze badanie przeprowadzono w okresie od września 2019 r. do marca 2020 r. Próba badawcza składała się z 37 aktywnych analityków giełdowych, przygotowujących rekomendacje maklerskie. Drugie badanie zostało przeprowadzone od sierpnia do listopada 2020 r. i objęło 1057 aktywnych inwestorów indywidualnych. Do zbadania poziomu optymizmu wykorzystano dwa testy psychologiczne: Test Orientacji Życiowej (LOT-R) oraz Skalę Orientacji Pozytywnej (POS).
Wyniki: Średnie wyniki testu LOT-R dla analityków giełdowych (14,38) i inwestorów indywidualnych (15,72) wahały się od 14 do 18 punktów, czyli były na średnim poziomie optymizmu. Inwestorzy indywidualni i analitycy giełdowi wskazują na zbliżony poziom optymizmu dyspozycyjnego mierzonego testem LOT-R. Odmienny wynik uzyskano w teście POS, gdzie inwestorzy indywidualni (31,97) wykazują wyższy poziom orientacji pozytywnej niż analitycy giełdowi (29,49). Wartością dodaną artykułu jest wykorzystanie testów psychologicznych do badania poziomu optymizmu wśród uczestników rynku kapitałowego, a także porównanie poziomu optymizmu pomiędzy inwestorami indywidualnymi a analitykami giełdowymi
Liczba pobrań
Bibliografia
Baker H.K., Filbeck G., Nofsinger, J.R., Behavioral Finance. What everyone needs to know, Oxford University Press, Oxford 2019.
Barberis N., Shleifer A., Vishny R., A Model of Investor Sentiment, Journal of Financial Economics 1998/49, pp. 307–343, https://doi.org/10.1016/S0304-405X(98)00027-0
Borsa J.C., Damasio F.B., de Souza D.S., Koller S.H., Caprara G.V., Psychometric properties of the positivity scale – Brazilian version, Psychology/Psicologia Reflexão e Crítica 2015/28, pp. 61–67, https://doi.org/10.1590/1678-7153.201528107
Brunnermeier M.K., Parker J.A., Optimal Expectations, American Economic Review 2005/95, pp. 1092–1118, https://doi.org/10.1257/0002828054825493
Brycz B., Dudycz T., Włodarczyk K., Are Analysts Really Optimistic in Their Stock Recommendations? The Case of the Polish Capital Market, Emerging Markets Finance and Trade 2021/57, pp. 3649–3676, https://doi.org/10.1080/1540496X.2019.1694886
Cano-García F.J., Sanduvete-Chaves S., Chacón-Moscoso S., Rodríguez-Franco L., García- Martínez J., Antuña-Bellerín M.A., Pérez-Gil J.A., Factor structure of the Spanish version of the Life Orientation Test-Revised (LOT-R): Testing several models, International Journal of Clinical and Health Psychology 2015/15, pp. 139–148, https://doi.org/10.1016/ j.ijchp.2015.01.003
Chakraborty R., Dimensional Analysis of Life Orientation in Higher Secondary School Students, International Journal of Research in Humanities and Social Studies 2016/3, pp. 13–16.
Chen J., Hong H., Stein J.C., Breadth of ownership and stock returns, Journal of Financial Economics 2002/66, pp. 171–205, https://doi.org/10.1016/j.jfineco.2004.02.005
Coleman B., Merkley K., Pacelli J., Human Versus Machine: A Comparison of Robo-Analyst and Traditional Research Analyst Investment Recommendation, The Accounting Review 2022/97, pp. 221–244, https://doi.org/10.2308/TAR-2020-0096
Coval J.D., Thakor A.V., Financial intermediation as a beliefs-bridge between optimists and pessimists, Journal of Financial Economics 2005/75, pp. 535–569, https://doi.org/10.1016/j.jfineco.2004.02.005
Cowen A., Groysberg B., Healy P., Which types of analyst firms are more optimistic?, Journal of Accounting and Economics 2006/41, pp. 119–146, https://doi.org/10.1016/ j.jacceco.2005.09.001
Daniel K., Hirshleifer D., Teoh S.H., Investors psychology in capital markets: Evidence and policy implications, Journal of Monetary Economics 2002/49, pp. 139–209, https://doi. org/10.1016/S0304-3932(01)00091-5
De Bondt W., Betting on trends: Intuitive forecasts of financial risk and return, International Journal of Forecasting 1993/9, pp. 355–371, https://doi.org/10.14718/ACP.2017.20.1.3
Drake M.S., Myers L.A., Analystsʼ accrual-related over-optimism: Do analyst characteristics play a role?, Review of Accounting Studies 2011/16, pp. 59–88, https://doi.org/10.1007/ s11142-009-9118-3
Ertimur Y., Zhang F., Muslu V., Why are Recommendations Optimistic? Evidence from Analysts. Coverage Initiations, SSRN Electronic Journal 2010, pp. 1–49.
Flyvbjerg B., Top Ten Behavioral Biases in Project Management: An Overview, Project Management Journal 2021/52, pp. 531–546, https://doi.org/10.1177/87569728211049046
Gakhar D., Role of Optimism Bias and Risk Attitude on Investment Behaviour, Theoretical Economics Letters 2019/9, pp. 852–871, https://doi.org/10.4236/tel. 2019.94056
Grevenbrock N., Dispositional optimism (pessimism), wealth, and stock market participation, Journal of Economic Psychology 2020/81, https://doi.org/10.1016/j.joep.2020.102328
Heaton J.B., Managerial Optimism and Corporate Finance, Financial Management 2002/31, pp. 33–45.
Hilary G., Hsu C., Segal B., Wang R., The bright side of managerial over-optimism, Journal of Accounting and Economics 2016/62, pp. 46–64, https://doi.org/10.1016/j.jacceco.2016.04.001
Hinz A., Sander C., Glaesmer H., Brahler E., Zenger M., Hilbert A., Kocalevent R.D., Optimism and pessimism in the general population: Psychometric properties of the Life Orientation Test (LOT-R), International Journal of Clinical and Health Psychology 2017/17, 161–170, https://doi.org/10.1016/j.ijchp.2017.02.003
Investor Sentiment Index, https://www.sii.org.pl/3438/analizy/nastroje-inwestorow.html; accessed: 3.01.2024.
Iqbal N., Impact of Optimism Bias on Investment Decision: Evidence from Islamabad Stock Exchange, Pakistan, Research Journal of Finance and Accounting 2015/6, pp. 74–79.
Jurczyński Z., Narzędzia Pomiaru w promocji i psychologii zdrowia, Pracowania Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, Warszawa 2001.
Kahneman D., Pułapki myślenia: o myśleniu szybkim i wolnym, Media Rodzina, Warszawa 2012.
Kowalski M.J., Praźników J., Investment Recommendation Optimism – Results of Empirical Research on Polish Capital Market, in: Z. Wilimowska, L. Borzemski, A. Grzech, J. Świąte (eds.), Information Systems Architecture and Technology: Proceedings of 37th International Conference on Information Systems Architecture and Technology – ISAT 2016 – Part IV, Springer International Publishing, Advances in Intelligent Systems and Computing 2017/524, pp. 67–77.
Kreis S., Molto A., Bailly F., Dodoun S., Fabre S., Rein C., Hundry C., Zenasni F., Rozenberg S., Pertuiset E., Fautrel B., Gossec L., Relationship between optimism and quality of life in patients with two chronic rheumatic diseases: Axial spondyloarthritis and chronic low back pain: A cross sectional study of 288 patients, Health Qual Life Outcomes 2015/13, https:// doi.org/10.1186/s12955-015-0268-7
Lasfer M., Xiaowen Lin S., Muradoglu G., Optimism in foreign investors, Review of Behavioural Finance 2012/4, pp. 8−27, https://doi.org/10.1108/19405971211261083
Lin Y., Hu S., Chen M., Managerial optimism and corporate investment: Some empirical evidence from Taiwan, Pacific-Basin Finance Journal 2005/13, pp. 523–546, https://doi. org/10.1016/j.pacfin.2004.12.003
Łaguna M., Oleś P., Filipiuk D., Orientacja pozytywna i jej pomiar: Polska adaptacja Skali Orientacji Pozytywnej, Studia Psychologiczne 2011/49, pp. 47−54.
Macko A., Tyszka T., Przedsiębiorczość i ryzykowanie, Decyzje 2005/ 4, pp. 29−50.
Malmendier U., Tate G., Who Makes Acquisitions? CEO Overconfidence and the Marketʼs Reaction, Journal of Financial Economics 2008/89, pp. 20−43, https://doi.org/10.1016/j.jfineco.2007.07.002
Marotta A., Sarno E., Del Casale A., Pane M., Mogna L., Amoruso A., Felis G.E., Fiorio M., Effects of Probiotics on Cognitive Reactivity, Mood, and Sleep Quality, Frontiers in Psychiatry 2019/10, pp. 1−11, https://doi.org/10.3389/fpsyt.2019.00164
Mola S., Guidolin M., Affiliated mutual funds and analyst optimism, Journal of Financial Economics 2009/93, pp. 108–137, https://doi.org/10.1016/j.jfineco.2008.06.006
Ottati F., Noronha A.P.P., Factor structure of the Life Orientation Test-Revised (LOT-R), Acta Colombiana de Psicología 2017/20, pp. 32–39, https://doi.org/10.14718/ACP.2017.20.1.3
Pastusiak R., Błędy poznawcze i nadmierny optymizm na rynku kapitałowym, Przedsiębiorczość i Zarządzanie 2016/17, pp. 239–240.
Pastusiak R., Keller J., Determinants of occurrence of excessive optimism among analysts of the Warsaw Stock Exchange, Zbornik radova Ekonomskog fakulteta u Rijeci: časopis za ekonomsku teoriju i praksu/Proceedings of Rijeka Faculty of Economics: Journal of Economics and Business 2019/37, pp. 259–275.
Pastusiak R., Keller J., Rekomendacje inwestycyjne a realia gospodarcze: nadmierny optymizm wśród analityków giełdowych, Ekonomista 2015/6, pp. 910–918.
Puri M., Robinson D.T., Optimism and economic choice, Journal of Financial Economics 2007/86, pp. 71–99, https://doi.org/10.1016/j.jfineco.2006.09.003
Riaz T., Iqbal H., Impact of Overconfidence, Illusion of control, Self-Control and Optimism Bias on Investors Decision Making; Evidence from Developing Markets Research, Journal of Finance and Accounting 2015/6, pp. 110–115.
Schou-Bredal I., Heir T., Skogstad L., Bonsaksen T., Lerdal A., Grimholt T., Ekeberg Ø., Population-based norms of the Life Orientation Test-Revised (LOT-R), International Journal of Clinical and Health Psychology 2017/17, pp. 216–224, https://doi.org/10.1016/ j.ijchp.2017.07.005
Sharot T., The optimism bias, Current Biology 2011/21, pp. 941–945, https://doi.org/10.1016/j.cub.2011.10.030
Sobol-Kwapińska M., Orientacja pozytywna − koncepcje teoretyczne i przegląd badań, Studia Psychologiczne 2014/52, pp. 77–82.
Steca P., Monzani D., Greco A., Chiesi F., Primi C., Item Response Theory Analysis of the Life Orientation Test-Revised: Age and Gender Differential Item Functioning Analyses, Assessment 2015/ 22, pp. 341−350, https://doi.org/10.1177/1073191114544
Tian L., Zhang D., Huebner E.S., Psychometric Properties of the Positivity Scale among Chinese Adults and Early Adolescents, Frontiers in Psychology 2018/9, pp. 1–13, https:// doi.org/10.3389/fpsyg.2018.00197
Tversky A., Kahneman D., Availability: A Heuristic for Judging Frequency and Probability, in: D. Kahneman, P. Slovic, A. Tversky (eds.), Judgment under Uncertainty: Heuristics and Biases, Cambridge University Press, Cambridge 1982, pp. 163–178.
Walsh D., McCartney G., McCullough S., Van Der Pol M., Buchanan D., Jones, R., Always looking on the bright side of life? Exploring optimism and health in three UK post-industrial urban settings, Journal of Public Health 2015/37, pp. 389–397, https://doi.org/10.1093/ pubmed/fdv077
Wei-Fong P., Does Investor Sentiment Drive Stock Market Bubbles? Beware of Excessive Optimism!, Journal of Behavioral Finance 2020/21, pp. 27–41, https://doi.org/10.1080/15 427560.2019.1587764
Weinstein N.D., Reducing unrealistic optimism about illness susceptibility, Health Psychology 1983/2, pp. 11–20, https://doi.org/10.1037/0278-6133.2.1.11
Zielonka P., Giełda i Psychologia, CeDeWu, Warszawa 2019.
Pobrania
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
